લોકસભાએ બુધવારે વિવિધ વિપક્ષી પક્ષોના સભ્યોના જોરદાર વિરોધ વચ્ચે વકફ (સુધારા) બિલ, 2025 પસાર કર્યું. આ બિલના પક્ષમાં 288 સાંસદોએ મતદાન કર્યું જ્યારે બિલના વિરોધમાં 232 મત પડ્યા. ચર્ચા દરમિયાન વિપક્ષી સાંસદોએ બિલ વિરુદ્ધ 100 થી વધુ સુધારા પ્રસ્તાવિત કર્યા હતા પરંતુ મતદાન દરમિયાન વિપક્ષના તમામ સુધારા નકારી કાઢવામાં આવ્યા હતા. ચર્ચા દરમિયાન, સરકારે કહ્યું કે જો તે વકફ સુધારા બિલ ન લાવ્યો હોત, તો સંસદ ભવન સહિત ઘણી ઇમારતો દિલ્હી વકફ બોર્ડને ગઈ હોત અને જો કોંગ્રેસના શાસન દરમિયાન વકફ મિલકતોનું યોગ્ય રીતે સંચાલન કરવામાં આવ્યું હોત, તો માત્ર મુસ્લિમોનું જ નહીં પરંતુ દેશનું પણ ભાગ્ય બદલાઈ ગયું હોત.

રાજ્યસભામાં નંબર જેમની વાત કરીએતો હાજર સભ્યોની કુલ સંખ્યા 236 છે. વક્ફ સુધારા બિલ પસાર કરવા માટે 119 સાંસદોના સમર્થનની જરૂર છે. નામાંકિત અને અપક્ષ સભ્યોને સામેલ કરીએ તો, NDAનો આંકડો 125 સુધી પહોંચે છે. જો આપણે વિપક્ષી પક્ષોની વાત કરીએ તો, ત્યાં તેમની પાસે 95 સભ્યો છે. 16 સભ્યો એવા છે જેમના વિશે હજુ પણ સસ્પેન્સ છે. રાજ્યસભામાં નંબર ગેમ શું છે તે જાણીએ.

વક્ફ બિલ (એનડીએ) ને સમર્થન
ભાજપ 98
જેડીયુ 4
એનસીપી 3
ટીડીપી 2
જેડીએસ 1
આરપીઆઈ (આઠાવલે)-1
શિવસેના 1
એજીપી 1
આરએલડી 1
યુપીપીએલ 1
આરએલએમ 1
પીએમકે 1
ટીએમસી-એમ1
એનપીપી 1
સ્વતંત્ર 2
નામાંકિત 6
કુલ ૧૨૫

વકફ બિલનો વિરોધ (ઇન્ડિયા એલાયન્સ)
કોંગ્રેસ 27
ટીએમસી 13
ડીએમકે 10
એસપી 4
તમે ૧૦
વાયએસઆરસી 7
આરજેડી 5
જેએમએમ 3
સીપીઆઈએમ 4
સીપીઆઈ 2
IUML 2
એનસીપી-પવાર 2
શિવસેના -UBT 2
એજીએમ 1
એમડીએમકે 1
કેસીએમ 1
સ્વતંત્ર 1
કુલ 95

વક્ફ બિલ પર સસ્પેન્સ

બીઆરએસ 4
બીજેડી 7
એઆઈએડીએમકે 4
બીએસપી 1
કુલ 16

ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓમાં કોઈ દખલ નહીં
લોકસભામાં ચર્ચા અને પસાર કરવા માટે વકફ (સુધારા) બિલ, 2025 રજૂ કરતી વખતે, કેન્દ્રીય લઘુમતી બાબતોના મંત્રી કિરેન રિજિજુએ એમ પણ કહ્યું કે આ દ્વારા સરકાર અને વકફ બોર્ડ મસ્જિદો સહિત કોઈપણ ધાર્મિક સંસ્થાના કોઈપણ ધાર્મિક કાર્યમાં દખલ કરશે નહીં. વકફ સુધારા બિલ સામે વિપક્ષી પક્ષોના દાવાઓને નકારી કાઢતા તેમણે કહ્યું કે જ્યારે 1995માં અનેક સુધારાઓ સાથેનો વ્યાપક કાયદો ઘડવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે કોઈએ એવું કહ્યું ન હતું કે તે ગેરબંધારણીય અને ગેરકાયદેસર છે. રિજિજુએ કહ્યું, “આજે જ્યારે આપણે તેમાં સુધારો કરીને લાવી રહ્યા છીએ, ત્યારે તે ગેરબંધારણીય લાગે છે.

વકફ મિલકતો વેચનારાઓ પર અંકુશ લગાવવામાં આવશે
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે કહ્યું કે વકફ મિલકતો વેચનારાઓને તેમાંથી દૂર કરવા માટે આ કાયદો લાવવામાં આવી રહ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે આ સુધારા બિલનો ઉદ્દેશ્ય એવા લોકોને પકડવાનો છે જેઓ વકફની જમીન સો વર્ષ માટે નકામા ભાવે ભાડે આપે છે. શાહે કહ્યું, “વક્ફ બોર્ડ આ પૈસાની ચોરીનું ધ્યાન રાખશે.” વિપક્ષી પક્ષો પર નિશાન સાધતા તેમણે કહ્યું કે તેમના રાજ્યમાં (વકફ જમીન માટે) ચાલી રહેલી મિલીભગત હવે ચાલશે નહીં. ગૃહમંત્રીએ કહ્યું, “તેઓ કહે છે કે તેનો (વક્ફ મિલકતનો) હિસાબ ન આપો, પરંતુ આ પૈસા દેશના ગરીબો માટે છે, અમીરોએ ચોરી કરવા માટે નહીં.” શાહે દાવો કર્યો હતો કે બિલ કાયદો બન્યાના ચાર વર્ષમાં, મુસ્લિમ ભાઈઓને ખબર પડશે કે આ કાયદો તેમના હિતમાં છે.

સપા અને કોંગ્રેસે કહ્યું- સમસ્યા વધશે
સમાજવાદી પાર્ટીના સુપ્રીમો અખિલેશ યાદવે લોકસભામાં જણાવ્યું હતું કે સરકારે પોતાની નિષ્ફળતાઓ ઢાંકવા માટે વકફ (સુધારા) બિલ લાવ્યું છે અને આ શાસક ભાજપની “રાજકીય હઠીલાપણું” અને “તેની સાંપ્રદાયિક રાજનીતિનું નવું સ્વરૂપ” છે. બિલ પરની ચર્ચામાં ભાગ લેતા તેમણે કહ્યું કે વકફ સંબંધિત જે મુદ્દાઓ પર નિર્ણય લેવાનો હતો તેને આ બિલમાં મહત્વ આપવામાં આવ્યું નથી. કોંગ્રેસના સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈએ બુધવારે લોકસભામાં આરોપ લગાવ્યો હતો કે સરકાર એક ચોક્કસ સમુદાયની જમીન પર નજર રાખી રહી છે. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે જો હાલના વક્ફ કાયદામાં સુધારો કરવામાં આવે તો દેશમાં મુકદ્દમા વધશે. ગૃહમાં વક્ફ (સુધારા) બિલ પર ચર્ચા શરૂ કરતી વખતે, તેમણે કહ્યું કે તેઓ એવું નથી કહેતા કે સુધારાની કોઈ જરૂર નથી, પરંતુ સુધારો થવો જોઈએ અને “અમે તેની વિરુદ્ધ નથી.” ગોગોઈએ કહ્યું, “કાયદાને મજબૂત બનાવવા માટે આ કરવું જોઈએ પરંતુ આ બિલ દેશમાં સમસ્યાઓ વધારશે, મુદ્દાઓ વધશે અને મુકદ્દમા પણ વધશે.”